Geef mij maar een partij

Thijs Niemantsverdriet | BNR

Ik snap goed waarom politici allemaal praten over die beweging. Partijen zijn onaantrekkelijk geworden: ze hebben hun zelfvertrouwen verloren, ze vergrijzen, ze verliezen leden. Ze staan voor Oude Politiek: bureaucratie, baantjesjagerij en klagende afdelingsvoorzitters. Geert Wilders is er niet eens aan begónnen, een partij.

Bewegingen daarentegen zijn hip en dynamisch. Ze staan voor alles wat mensen op dit moment mooi vinden: lekker van onderop, geen hiërarchie, do it yourself. Net als bij die hippe moestuin of alternatieve bierbrouwerij om de hoek. Je kunt je erbij aansluiten omdat je één thema heel belangrijk vindt, zoals klimaat of vluchtelingen, zonder dat je ook een mening hoeft te hebben over het eigenwoningforfait of de vogel- en habitatrichtlijnen.

Toch denk ik niet dat bewegingen de toekomst hebben. Het is mij te veel cosmetica en te weinig inhoud. Een beweging is een prachtig instrument voor politici die een niche willen veroveren of het bestel willen openbreken. Met een beweging kun je verkiezingen winnen, zoals Emmanuel Macron op dit moment doet in Frankrijk.

Maar dán? Volgens mij zijn er voor bewegingen in de politiek maar twee opties: ze verdwijnen, of ze worden vanzelf een partij. Wil je in een parlementaire democratie écht macht uitoefenen, dan heb je een hiërarchische organisatie nodig, een kader, en gekozen functies. En dat is wat partijen, ondanks hun hopeloos on-hippe imago, te bieden hebben. Een écht alternatief is nog steeds niet voorhanden.

Bovendien zie ik bij die zogenaamd 'brede' bewegingen vooral veel eenvormigheid: allemaal mensen die het lekker met elkaar eens zijn. We hebben juist partijen nodig met vleugels, waarbinnen je stevig van mening kunt verschillen.

Democratie is taai werk: kiezers overtuigen, een gezamenlijk verhaal bedenken, compromissen verdedigen. Liken op Facebook en naar een meetup gaan is dan niet genoeg. Daar zullen Jesse Klaver, Lodewijk Asscher en de mannen van Denk vroeger of later achter komen.

Sterker nog: Klaver hééft het al gemerkt. De beweging gaf hem een prachtige verkiezingsuitslag, de partij bezorgde hem een nederlaag in de formatie.

Voorlopig dus maar even geen meetup.

See omnystudio.com/listener for privacy information.