139_Truyện Kiều | Thúc Sinh đưa Thúy Kiều ra khỏi thanh lâu và cưới nàng_Hồi XIII (Câu 1367-1466) | Nguyễn Du.

Chuyện Của Thơ | Poemy Podcast

Sự xuất hiện của Thúc Sinh là điểm sáng, là tia hi họng đầu tiên trở thành thành sự thật của nàng Kiều trong chuỗi ngày tủi nhục tại thanh lâu, dù đây không phải là ánh sáng cuối đường hầm, nhưng cũng cho ta thấy xã hội ấy đâu đó vẫn còn tình người...

* Chú thích: 1. Non đoài: Núi ở phía tây. 2. Trúc viện: Viện trúc, nơi nghỉ mát có trồng trúc xung quanh. 3. Thừa lương: Hóng mát, nghỉ mát, Thúc Sinh mượn cớ là đưa Kiều đi hóng mát. 4. Chiến hoà: Chiến là dịa chuyện kiện cáo, hoà là lựa cách điều đình. Theo Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm tài nhân, Thúc Sinh đưa Kiều về ở nhà Hoa Dương, một tay hào phú xứ ấy, rồi một mặt cậy Hoa Dương rêu rao về tội mua con gái nhà lương thiện về làm gái điếm, một mặt mượn Bộ Tần đến điều đình việc chuộc Kiều ra khỏi lầu xanh. 5. Thua cơ: Thua mưu, thua mẹo của Thúc Sinh. 6. Hoàn lương: Gái thanh lâu bỏ nghề cũ trở về đời lương thiện. 7. Trần ai: Bụi bậm chỉ cảnh lầu xanh. 8. Trúc mai: Chỉ sự giao kết thân mật của vợ chồng. 9. Hương: Hương, lửa: chỉ tình duyên vợ chồng. 10. Ngọc, sen: hai câu tỏ ý “sum họp” mai trúc đã về một nhà. 11. Sân ngô: Sân có trồng cây ngô đồng. 12. Giậu thu: Giậu hoa mùa thu. 13. Giò sương: Giò hoa chịu được sương, ý chỉ hoa cúc. 14. Phong lôi: Gió, sấm, nói cơn giận nổi lên dữ dội như gió, như sấm. 15. Nặng lòng e ấp: Thúc ông trong lòng lấy làm e sợ về việc để cho con gái lầu xanh như thế, vì không những làm xấu thanh danh nhà mình, mà đối với Hoạn Thư cũng sẽ có chuyện lôi thôi. 16. Biện bạch: Là phán bảo minh mạch, rành rọt. 17. Nghiêm huấn: Lời dạy của bố. 18. Sấm sét: Do chữ lôi đình, chỉ sự ra uy, như quát mắng đánh đập. 19. Búa rìu: Do chữ phủ việt, chỉ dự gia hình. Ý cả câu: dẫu đánh mắng hay giết chết cũng xin chịu. 20. Tay đã nhúng chàm: Cái tay đã nhúng vào chàm, thì dù rút ra cũng bị nhuốm chàm xanh rồi. 21. Ôm cầm ai nỡ đứt dây cho đành: Đã lấy nhau thành vợ chồng thì nỡ nào lại lìa bỏ, cũng như nỡ ôm đàn cầm mà gẩy thì nỡ nào lại đứt dây cho được. 22. Bạc đen: Chưa thực rõ nghĩa. Có người giải bạc đen là sống chết cũng liều. 23. Sốt gan: Nóng gan, như nói nóng tiết 24. Cáo quỳ: Cáo là thưa trình, quỳ là quỳ gối, tức quỳ gối mà đề đơn thưa trình. Lệ xưa, ai vào quan thưa trình việc gì, phải quỳ gối trước công đường đầu đội lá đơn. 25. Đất bằng nổi sóng: Do chữ “bình địa ba đào”. 26. Phủ đường: Dinh quan phủ, ở đây chỉ quan phủ. 27. Phiếu hồng: Tờ trát của quan. 28. Thôi tra: Đòi lên xét hỏi. 29. Sân hoa: Sân phủ đường (chữ hoa ở đây chỉ đặt cho đẹp lời). 30. Mặt sắt: Do chữ thiết diện: mặt đen và cứng rắn như sắt, thường mượn để chỉ một vị quan cương trực, nghiêm nghị. 31. Bên nguyên: Là Thúc ông (Thúc Sinh và Kiều là bị cáo). 32. Gia hình: Bắt phải chịu tội, hình phạt, ở đây là phạt trượng tức dùng trường (gậy) mà đánh. 33. Nhện này vương lấy tơ kia mấy lần: Ý Kiều nói đã quyết tình hoàn lương rồi, không muốn lại lần nữa mắc vào cảnh lầu xanh, như con nhện lại vướng víu vào lưới tơ thêm một lần nữa. 34. Đục trong: Ý nói dù dở hay hay. 35. Yếu thơ: Yếu ớt, thơ dại. 36. Lôi đình: Sấm sét, chỉ hình phạt. 37. Ba cây: Chữ tam mộc là thứ hình cụ thể bằng gỗ thời xưa, tức già, nữu giới (cái gông cổ, cái kẹp tay và cái cùm chân). Ở đây, chữ bạ cây, chỉ các hình phạt dồn vào cái thân yếu ớt của Kiều. 38. Mẫu đơn: Cành hoa đẹp, chỉ Kiều. 39. Phủ đường: Dinh quan phủ, chỉ quan phủ. 40. Cầu thân: Cầu làm thân, nói việc định lấy nhau. 41. Giải vi: Cởi, gỡ vòng vây ra, ý nói gỡ cho ra lối thoát để giải quyết việc rắc rối này. 42. Mộc già: Cái gông. Đầu đề bài thơ là vịnh cái gông. 43. Giá đáng Thịnh Đường: Ý nói thơ Kiều làm hay tương đương với thơ Thịnh Đường, là giai đoạn phồn thịnh nhất thơ của triều đại nhà Đường, Trung Quốc. 44. Châu Trần: Ở châu Từ, về huyện Phong, xưa kia có họ Châu và họ Trần, đời đời làm thông gia với nhau, về sau người ta dùng hai chữ Châu Trần để nói sự lấy nhau đẹp đôi xứng lứa. 45. Rước dữ cưu hờn: Mua rước lây điều dữ và cưu mang lây sự hờn giận. ----- Poem Nguyen | Tiểu Thơ, Instagram: @poemypodcast Email: [e-mail]